2001

AMARGİ

İstanbul'da kadın kooperatifi Amargi kurulur. Amargi Kadın Akademisi olarak da bilinen kooperatif, 2006 yılında bir feminist teori ve politika dergisi olarak yayın hayatına başlar,  2011 yılında Amargi Kadın Akademisi Derneği adıyla bir derneğe dönüşür. (Görsel açıklama: Amargi Dergi kapağı, 2008, Sayı 8)

#çeşitlilik #ekosistem

2002

!FİSTANBUL

AFM uluslararası bağımsız filmler festivali olarak 2002 yılında başlayan !fistanbul film festivali, Beyoğlu'nda düzenlenen büyük ölçekli festivallerden biridir. Her yıl Şubat ayında yapılan festival 2017’ye kadar AFM Fitaş Sineması’nın salonlarında gösterimlerini gerçekleştirir, Fitaş’ın girdiği tadilat ve Beyoğlu’nda sinema salonlarının kapanışı nedeniyle Beyoğlu’nu terk etmek zorunda kalır.

#kopuş

İlgili alıntılar

2003

ONUR YÜRÜYÜŞÜ

İstiklal Caddesi’nde ilk Feminist Gece Yürüyüşü ve İstiklal Caddesi’nde ilk LGBTİ+ Onur Yürüyüşü gerçekleşir.

#toplumsalhareketler #çeşitlilik

İlgili alıntılar

2003

NEVA ŞALOM SİNAGOGU VE İNGİLTERE KONSOLOSLUĞU SALDIRILARI

15 Kasım 2003'te Şişli'deki Bet İsrael ve Beyoğlu'ndaki Neve Şalom sinagogları önünde bomba yüklü kamyonetler patlatılır. Beş gün sonra, 20 Kasım 2003'te yine bomba yüklü kamyonetlerle Birleşik Krallık'ın İstanbul Başkonsolosluğuna ve Levent'te bulunan HSBC Genel Müdürlük binasına saldırı düzenlenir. 4 intihar eylemcisi dâhil 59 kişinin hayatını kaybettiği saldırılarda 750'den fazla kişi yaralanır. Neve Şalom' Sinagogu 1986 ve 1992 yıllarında da saldırıların hedefi olmuştur.(Görsel Kaynak: Şalom Gazetesi)

#kopuş

İlgili alıntılar

2003

SİSMANOGLİO MEGARO

İstiklal Caddesi üzerinde bulunan Sismanoglio Megaro ya da Türkçe karşılığı ile Sismanoglu Konağı, Yunanistan Konsolosluğu’na bağlı bir kültür merkezi olarak hizmete açılır. Konstantinos Sismanoglou tarafından 1939’da İstanbul Başkonsolosluğu kurulması için  Yunanistan Dışişleri Bakanlığı'na bağışlanan bina İkinci Dünya Savaşı ve sonrasındaki politik ortam nedeniyle uzun süre kullanılamaz. 

#çeşitlilik #süreklilik

2004

TALİMHANE'DE YAYALAŞTIRMA

2004 yılında bölgeyi otopark mafyasının elinden kurtarmak ve tarihi binaların köhneleşmesini engellemek gerekçesiyle “Beyoğlu Talimhane Bölgesi Cephe Rehabilitasyonu Kentsel Tasarım Uygulama Projesi” hayata geçirilir. Merkezî yönetimin "turizm bölgesi" ilan edilmesinin ardından tarihsel süreçte konut alanı olarak kullanılan bölgenin işlevi değişmeye başlar. Konutlar yerini otellere ve turizme yönelik ticari fonksiyonlara ve ofis kullanımlarına terk eder. (Mimarist, Temmuz-Ağustos 2012:366) (http://www.mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=380&RecID=2974)

#kopuş

İlgili alıntılar

2005

AĞAÇLARA VEDA

1990'lı yıllarda tramvay raylarına paralel olarak dikilen ağaçlar sökülür.

İlgili alıntılar

2005

5366 SAYILI YASA

Beyoğlu’nu etkileyen en önemli yasal düzenleme, 05.07.2005 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkındaki Kanun’dur.  Görünürde kentsel dönüşüm uygulamaları ile doğrudan ilişkili olsa da özünde Beyoğlu gibi  tarihi ve kültürel varlıkların yoğun  olduğu bölgelerde yenileme yapılmasına ilişkin hazırlanan bir kanundur. Kanun yapılacak uygulamalarda büyükşehir, il ve ilçe belediyelerini yetkilendirir. Kanuna dayanarak Beyoğlu'nda şu bölgelerde "Acele Kamulaştırma" kararları alınır: Tarlabaşı - Cezayir Çıkmazı (Fransız Sokağı) ve Çevresi – Tophane Bölgesi – Galata Kulesi ve Çevresi – Belediye Binası ve Çevresi – Bedrettin Mahallesi. Emek Sinemasının yıkılışı da bulunduğu bölgenin söz konusu kanun kapsamında yenileme alanı ilan edilmesiyle ilişkilidir.

İlgili alıntılar

2006

İMECE

İMECE Toplumun Şehircilik Hareketi, "kentte tutunamayan" kesimlerin mücadelesini destekleyen, kente dair bilgisini toplumla beraber üreten ve paylaşan, herkesi kendi yaşamına dair "özne"leştirmeye çabalayan bir hareket olarak faaliyetlerine başlar. Barınma sorunu, kentsel dönüşüm ve emek konularına odaklanır. Toplumsal hareketlerin bağımsız bir aktörü olarak Beyoğlu'nu mesken tutar. (Görsel açıklama: İmece logo)

#toplumsalhareketler #çeşitlilik

2006

İSTİHDAMDA TURİZM AĞIRLIĞI

Turizm sektöründe 2000’li yıllarda bölgede yaşanan canlılığı istihdam oranlarındaki değişim de kanıtlamaktadır. TÜİK’in sayımına göre 2002 yılında Beyoğlu istihdamının %29,7’si ticaret, %26,9’u ise imalat sektöründe yer almaktadır. Bu iki sektörün dışında otel ve lokantalar %11,1, ulaştırma, depolama ve haberleşme %11,1 ve gayrimenkul faaliyetlerinde çalışanlar %8’lik paya sahiptir. 2006’ya gelindiğinde ise otel, lokanta ve eğlence yerlerinin oranı %44,97’ye yükselmiştir.

#canlılık #çeşitlilik

İlgili alıntılar

2006

22 AĞUSTOS

2006 İstanbul Çevre Düzeni Planı tasdik edilir. Plan, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin şirketlerinden BİMTAŞ A.Ş bünyesinde oluşturulan İstanbul Metropoliten Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi (İMP)  tarafından uzun bir hazırlık ve araştırma sürecinin sonucunda hazırlanır. Planda kentin dönüşümü ile ilgili ortaya konan vizyon incelendiğinde, sanayinin büyük ölçüde desantralize edilmeye çalışıldığı ve kentin finans, sigorta, turizm, kültür endüstrileri ve gayrimenkul gibi nitelikli hizmet sektörlerinde uzmanlaşmasının teşvik edildiği görülür. Beyoğlu, Tarihi Yarımada ve Haliç ile Kültür ve Turizm Odaklı Alan olarak seçilmiştir. Planda bu alanlar ile İstanbul'un "tarihi kimliğinin tanıtılması ve markalaştırılması" hedeflenir. Ayrıca planda İstanbul ölçeğinde yapılan bir dizi kentsel dönüşüm projesine ek olarak Beyoğlu'nun dönüşümünde önemli rol oynayacak Galataport projesine (Planda geçtiği adıyla Tophane-Salıpazarı Kruvaziyer Liman Turizm ve Ticaret Kompleksi) değinilir. (Görsel Kaynak: İBB Arşivi)

#kopuş

İlgili alıntılar

2006

FÜNİKÜLER

F1 Taksim-Kabataş Füniküler Hattı hizmete açıldı.

2007

TARLABAŞI PROJESİ İHALESİ

Tarlabaşı kentsel dönüşüm projesi ihale edilir. Çalık Holding en yüksek teklifle ihaleyi alır. İki yıl önce Hükümetin, yapılaşmayı AB standartlarına uygun hale getirmek için değiştireceği imar kanunu aracılığıyla Tarlabaşı ve Süleymaniye gibi kentsel açıdan önemli ancak harap durumdaki yerlerin dönüşüm bölgeleri ilan edileceği söylenir ve İBB tarafından Beyoğlu Çöküntü Alanlarının Rehabilitasyonu' adlı proje tanıtımı yapılır. (Görsel kaynak: proje hakkında fotoğraf eklenecek.)

#kopuş

İlgili alıntılar

2007

MANGO

İstiklal Caddesi’nde Vakko’nun 2006 yılında boşalttığı binada Mango açılır. İstiklal Caddesi’nde o ana kadar bilinen en büyük satın almayı gerçekleştiren İspanyol Mango'nun 25 milyon dolar ödediği belirtilir. (Wow Turkey, 2016) (Fotoğraf: Orhan Cem Çetin) (Görsel Açıklama: Mango binası)

#süreklilik

İlgili alıntılar

2008

TAKSİM SAHNESİ VE MAKSİM YIKIMI

Taksim Sahnesi yanındaki Maksim Gazinosu ile birlikte alışveriş merkezi yapılmak üzere  yıkılır ve yerine otel yapılmaya başlanır ve AKM kapanır. (Fotoğraf: Orhan Cem Çetin) (Görsel açıklama: Taksim Sahnesi yerine Sofitel İstanbul Oteli, 2021)

#kopuş

İlgili alıntılar

2009

GENELEVLER KAPATILIR

Matild Manukyan 1980'lerde defalarca Türkiye vergi rekortmeni olur. Eylül 2006'da, 82 yaşında öldüğünde tüm genelevleri çalışanlar cenazeye katılabilsin diye kapatılır. Matild Manukyan Şubat 2001'de öldüğünde oğlu, satmayı reddederek bütün genelevlerini kapatır. Açık kalan 18 genelevin altısı Yaşar Ceyhan Muniz'e, on ikisi Sümbül lakaplı Neriman Akarsu'ya aittir.  15 Mayıs 2009'da Beyoğlu'nun bu son resmi genelev bölgesinin kapatılması İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi'nde kabul edilir ve 20 Mayıs 2010'da kapatılır (Freely, 2014: 69).

#kopuş

İlgili alıntılar

2010

AVRUPA KÜLTÜR BAŞKENTİ İSTANBUL

İstanbul Avrupa Kültür Başkenti seçilir. Bu kapsamda İstanbul'da bu yıla özgü festivaller, başka ülkelerle ortak kültür sanat etkinlikleri düzenlenir ve mimari yenileme projeleri uygulanır. 2008 yılında kapanan Atatürk Kültür Merkezi binasının yenilenmesi ve restore edilmesi için Kentsel Uygulamalar kapsamında projesi hazırlanır. Ancak proje Bakanlık kararı ile iptal edilir.

#kopuş

İlgili alıntılar

2010

EMEK SİNEMASI EYLEMLERİ BAŞLIYOR

30. İstanbul Film Festivali’nin Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı’nda yapılan açılış töreninde gerçekleştirilen borazanlı protesto  Emek Sineması mücadelesinin ilk eylemidir. Aynı zamanda kamusal değeri olan bir kültürel mekanın ticarileşmesi yönelik ilk protestolardan biridir.

#toplumsalhareketler

İlgili alıntılar

2010

AĞA LOKANTASI

1920 yılında açılmış olan Ağa Lokantası, Saray Sineması'nın da içinde bulunduğu bloğun (ikinci derece tarihi eser statüsündeki yapı) yıkılarak yerine alışveriş merkezi yapılmak istenmesi nedeniyle tartışmalara yol açar. Bu süreçte işletme sahipleri gazetecilere verdikleri bir röportajda, Ağa Camii’nin çevresinde yeni bir yer talep ettiklerini ancak bunun  gerçekleşmediğini ifade ederler (Öztürk, 2008). Yaklaşık 3 yıl süren bir esnaf direnişinin ardından tarihi Ağa Lokantası 2010 yılında kepenk kapar. Bugün yerinde Demirören AVM’deki GAP mağazası bulunmaktadır.

#kopuş

İlgili alıntılar

2010

AİRBNB

2010 yılında Airbnb'de Beyoğlu ilçe sınırları içerisinde toplam 21 ev/oda listelenirken, 2019 yılına gelindiğinde toplam 17.793 ev/odanın (2010'dan 2021'e kadarki kümülatif toplamı ifade etmektedir) listelenmiş olduğu görülmektedir. Özellikle 2014 yılından sonra Beyoğlu'ndaki Airbnb'de listelenen kiralık tatil evlerinin sayısındaki artış ivmesinin büyüdüğü görülmektedir. Airdna.co üzerinden alınan 29 Kasım 2017 verilerine göre İstanbul’daki 13.152 Airbnb evinin %26’sı (3.420 adet) Beyoğlu’nda konumlanmaktadır.

#kopuş

2010

EMLAK FİYATLARINDAKİ ÖLÇÜSÜZ ARTIŞ

Emlak fiyatlarındaki ölçüsüz artışlar da burada bulunan ve Beyoğlu'nun yerelliğini ön plana çıkaran birçok yeme-içme, kültür-sanat, eğlence, konaklama tesisinin ekonomik olarak daha fazla dayanamayarak kapanmasına ya da el değiştirmesine yol açar. Dolayısıyla Beyoğlu yerel kullanıcısından arınmaya başlar. Kültür turizminde turistleri alana çeken yegane unsur alanın yerel özellikleri ve günlük yaşamına tanık olma fırsatıdır. Bu süreç kültür turizmini de olumsuz yönde etkiler.

#kopuş

2010'lu yıllar

ORTADOĞULU TURİSTLERİN VE İŞLETMELERİN ARTIŞI

Suriye Savaşı'nın da etkisiyle 2010'lu yıllarda Ortadoğulular Beyoğlu’nda lokanta ya da eğlence mekânları açmaya başlar. Ayrıca Arap turist sayısının artmasıyla turizme yönelik hizmetler de yeniden biçimlenir. Hanutçular, kapı önünde bekleyen servisler, fahiş taksi ücretleri bu dönemin belirgin özellikleri olarak göze çarpmaktadır.

#kopuş

İlgili alıntılar

2011

TARLABAŞI PROJE ALANI BOŞALTILIR

Tarlabaşı Kentsel Dönüşüm Projesi'nin uygulanacağı alandaki hemen hemen tüm binalar boşaltılır ve yıkımlar başlar.

#kopuş

İlgili alıntılar

2011

MASA-SANDALYE OPERASYONLARI

Belediye’nin yeme-içme ve eğlence mekânlarının masa sandalyelerine müdahale etmesi tartışmalara neden olur. Kaldırım ve sokaklardaki masa ve sandalyeleri kaldırma uygulaması protesto edilir. Esnaf kepenk kapatma eylemi gerçekleştirir. Masa-sandalye operasyonları nedeniyle işsiz kalanların arttığı belirtilir. Uygulama uzun süre gerilimli bir konu olarak kalmaya devam edecektir. (Beyoğlu masa sandalye kaldırılması fotoğraf eklenecek.)

#kopuş #toplumsalhareketler

İlgili alıntılar

2011

DEMİRÖREN AVM

Demirören Alışveriş Merkezi hizmete girer. AVM inşaatı yanındaki tarihi Cercle d'Orient binasının yüksekliğini aşması nedeniyle eleştiri alır. 'Korunması gereken kültür varlığı’ olarak tescilli tarihi bir binada izinsiz yıkıma neden olduğu gerekçesiyle konu yargıya taşınır. Kasım 2010’da Kültür ve Tabiat Varlıkları Yenileme Kurulu, inşaat faaliyetin durdurulmasını ve aykırı kat ve cephe kesimlerinin onaylı projeye uygun hale getirilmesini ister. Aralık 2010’da İstanbul 2. No’lu Yenileme Kurulu inşaatı süren Demirören Alışveriş Merkezi’nin yasaya aykırı olarak sürdüğüne, onaylanan projeye aykırı unsurlar tespit edilmesi gerekçesiyle yıkılmasına karar verir. Ancak Mart 2011’de Yenileme Kurulunun "aykırı kat ve cephe kesimlerinin projeye uygun hale getirilmesi" kararına uyulmadan açılır.  (Görsel açıklama: Demirören) (Kaynak: Fotoğraf Orhan Cem Çetin)

#kopuş

İlgili alıntılar

2012

6098 SAYILI BORÇLAR KANUNU

6098 sayılı Borçlar Kanunu yürürlüğe girer.  Temmuz 2014'te uygulanmaya başlanır.  Kanunun 347’nci maddesine göre, 10 yılını dolduran kiracılar gerekçesiz olarak ve bildirim yoluyla tahliye edilebillmektedir. Bu düzenlemeye göre mal sahibi kontrat bitiminden üç ay önce bir ihtarname çekerek tahliye talep edebilmekte ve kiracının buna uymaması durumunda mal sahibi tahliye davası açabilmektedir. Bu düzenleme nedeniyle Beyoğlu’nun çok eski işletmeleri tahliye edilmeye başlanır ya da süre dolduğunda tahliye edilmeyi  beklerler.  İstikal Caddesi üzerindeki 80 yıllık Kelebek Korse zorla tahliye edilen yerlerden biridir.  Eller Sanat Evi, ofislerin bulunduğu Hıdivyal Palas, Armada Restoran ve Lebon Pastanesi gibi Beyoğlu kimliği için çok önemli işletmeler kanundan etkilenir. (Görsel Kaynak: Agos Arşivi)

#kopuş

İlgili alıntılar

2012

İNCİ PASTANESİ

Cercle d’Orient binasının Grand Pera olarak dönüştürülmesi  hedeflenir. İnci Pastanesi boşaltılır. Gelişmeler üzerine protesto yürüyüşleri yapılır. Sonrasında Mis Sokak'taki yeni yerine taşınır. (Fotoğraf: Orhan Cem Çetin) (Görsel açıklama: İnci Pastanesi, 2021)

#kopuş

İlgili alıntılar

2012

MUAF BEYOĞLU

Muaf Beyoğlu açılır ve açıldığı günden itibaren Beyoğlu'nda faaliyet gösteren birçok kolektife mekan olur. Bu nedenle de Beyoğlu'ndaki çok çeşitli toplumsal hareketlerin ve sanat çevresinin müdavim mekanı olma niteliğini kazanır. (Fotoğraf: Orhan Cem Çetin) (Görsel açıklama: Muaf Beyoğlu, 2021)

#çeşitlilik

2012

HACI BABA LOKANTASI

Hacı Baba Lokantası 2012 yılında satılır. Bu lokanta uzun yıllar özellikle batılı turistlerin tur rotalarında önemli bir uğrak yeri olur. Satış isim hakkını içermediği için aynı yerde Hatay Medeniyetler Sofrası adından alkolsüz bir restoran açılır.  (Dorsay, 2012).

#kopuş

2012

31 MAYIS 6306 SAYILI YASA

Yürürlüğe giren 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunu ile kentlerin dönüşümü ile ilgili neredeyse bütün yetkiler Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na ve TOKİ’ye aktarılır. Beyoğlu Belediyesi bu yasa ile Okmeydanı'nı riskli alan ilan eder. Kiracıların hiçbir hakkını gözetmeyen bu yasa ile binalar dönüşüme tabi tutulurken kiracılar “sürgün” edilir. Bu yasa kapsamında Laterne Kafe, zabıta “zoruyla” tahliye edilir.

#kopuş